2.5 Het broikaseffect

De temperatuur in de troposfeer wordt bepaald door de omzetting in de aardkorst van zichtbaar licht in infraroodstraling.
Een deel van die infraroodstraling wordt geabsorbeerd door o.a. waterdamp en koolstofdioxide (bv. In uitlaatgassen) in de atmosfeer en terug uitgestraald naar de aarde, met een verdere opwarming tot gevolg. Zonder dit broeikaseffect zou de aarde gemiddeld 33 graden kouder zijn dan nu. (-18°C ipv 15°C gemiddeld). Andere broeikasgassen zijn o.a. methaan, distikstofoxide, ozon en CFK=s.
Buiten CFK=s komen al deze gassen van nature voor. Vulkaanuitbarstingen bijvoor­beeld produceren enorme hoeveelheden koolstofdioxide en waterdamp.
Het broeikaseffect is dus een natuurlijk en noodzakelijk verschijnsel.
Door menselijke activiteiten kan dit effect echter gestimuleerd worden: de uitstoot van koolstofdioxide door de verbranding van fossiele brandstoffen, het terugdringen van de natuurlijke plantengroei enz... Gevolg is dat de temperatuur de volgende eeuw gemiddeld 1,5 tot 4,5°C zal stijgen. Deze opwarming gebeurt niet gelijkmatig op aarde: ze neemt toe van de evenaar naar de polen. De weersveranderingen zullen dan ook leiden tot andere situaties in watervoorziening, landbouwmogelijkhe­den, voedselproductie enz... De zeespiegelstijging kan tegen het einde van volgen­de eeuw 65 cm bedragen.

De wisselwerking tussen de verschillende factoren die het broeikaseffect beïnvloe­den zijn nog niet voor 100% duidelijk. Op de opeenvolgende conferenties is wel ge­steld dat er dringend moet samengewerkt worden op internationaal vlak om CO-uitstoot te beperken. Dit vraagt echter ook een andere kijk op economische en politieke verhoudingen. De verhouding ontwikkelingslanden - industrielanden komt alweer ter discussie...